google-site-verification: google211efba57db79d47.html ΜΙΚΡΟ...ΣΚΟΠΙΟ: Το Ευρωπαικό Δικαστήριο στην Καραϊβική

Search This Blog

Saturday, December 12, 2009

Το Ευρωπαικό Δικαστήριο στην Καραϊβική

Συνέχεια του σχολιασμού άρθρου του κ. Χολέβα στο Αντίβαρο σχετικά με την απόφαση του Ευρωπαικού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περί αποκαθήλωσης των εικόνων στις σχολικές τάξεις (υπογράφω ως Γιάννης Μικρός).  Στο post παρατίθεται ο σχολιασμός ενώ το πλήρες άρθρο και ο διάλογος που προκάλεσε παρατίθεται εδώ 

Ολοκληρώνω το σχολιασμό του άρθρου του έγκριτου και σεβαστού κ. Χολέβα, υπενθυμίζοντας ότι κρίνω κι εγώ αρνητικά την απόφαση του δικαστηρίου. Οπως είπα η κριτική μου περιορίζεται στη βάση πάνω στην οποία ο κ. Χολέβας στηρίζει τις δικές του αντιρρήσεις.

Δεν συμφωνώ λοιπόν καθόλου (πιθανώς λόγω της ανεπαρκείας των ιστορικών μου γνώσεων) με τον τρόπο με τον οποίο συσχετίζει ο κ. Χολέβας τον Χριστιανισμό με τις βαρβαρότητες - την έξαρση ή την μείωσή τους. Θεωρώ αυθαίρετη την συσχέτιση αιτίας και αιτιατού που επιχειρεί. Ανασύρω από τον κάδο της ημιμάθειάς μου την έκφραση «βυζαντινά βασανιστήρια», την Ιερά Εξέταση, τους θρησκευτικούς ευρωπαικούς πολέμους, τις νύχτες του Αγίου Βαρθολομαίου, την συμπεριφορά των χριστανών Conquistadores έναντι των ειδωλολατρών της Αμερικής, την εκστρατεία της Ιταλίας στην Αιθιοπία και – βεβαίως – την θανατική ποινή στις Η.Π.Α.

Φυσικά θα μπορούσε να υπάρχει αντίλογος, δεν αποστομώνω κανένα. Θα μπορούσε να επιχειρηθεί «ποσοτικοποίηση» των εγκλημάτων. Αλλά και μόνον μιά τέτοια συμψηφιστική συζήτηση θα ήταν αρκετή για να αδυνατίσει την επιχειρηματολογία περί της ευεργετικής σχέσεως του χριστιανισμού με την εξάλειψη της βαρβαρότητας. Και βεβαίως δέχομαι την θέση ότι η ιστορία δεν γράφεται με «άν».

Τώρα ακούστε: Θα μπορούσα να διευρύνω την συζήτηση αναφερόμενος στις περιόδους του Πολ Ποτ ή της Τρομοκρατίας της Γαλλικής Επανάστασης που επικαλείται ο κ. Χολέβας για να στηρίξει την θέση του.

Δεν θα χρειαστεί όμως. Θα περιοριστώ στα χιτλερικά εγκλήματα, ίσως λόγω προσωπικών οικογενειακών μνημών (κατάγομαι από την μαρτυρική Βιάννο), ίσως λόγω του ασύγκριτου μεγέθους τους, ίσως όμως και διότι απ’ όλα τα παραδείγματα που δίνει ο κ. Χολέβας αισθάνομαι ότι αυτό είναι το πιό άστοχο.

Δεν είμαι σε θέση να καταλήξω εύκολα σε εξηγήσεις γι’ αυτό το ασύλληπτο έγκλημα. Και δεν πρόκειται να το επιχειρήσω εδώ, στα πρόχειρα. Μόνο που ενώ σέβομαι καθ’ όλα τον κ. Χολέβα αποδίδω επιπολαιότητα στην φράση του [... Η φρίκη του Χιτλερισμού  προκλήθηκε από ανθρώπους οι οποίοι δίδασκαν την επιστροφή στην ειδωλολατρία και στους αρχαίους γερμανικούς "θεούς"...]

Ναί βεβαίως, οι θρύλοι του δάσους, η βόρειοευρωπαική μυθολογία, το σκοτάδι που αποπνέουν κ.λπ. γεννούν ερεβώδεις και καταθλιπτικούς συνειρμούς, πολύ συμβατούς με τον εφιάλτη που έζησε η Ευρώπη.

Ναί βεβαίως, το ναζιστικό έγκλημα αποτέλεσε ύψιστη ηθική κατάπτωση, μ’ όποιο ηθικό κώδικα κι αν το δείς και – ναί βεβαίως - ηθικά θέματα όντως σχετίζονται με την θρησκεία.

Αλλά τώρα, να με συμπαθάτε, ποιός είναι ακριβώς ο ισχυρισμός; Οτι οι αιώνες χριστιανικής παράδοσης στη Γερμανία δεν στάθηκαν ικανοί να αποτρέψουν το Αίσχος διότι το 1933 ο ναζισμός ήλθε στην εξουσία;

Ζητώ την προσοχή σας εδώ: Για ξαναδιαβάστε προσεκτικά την φράση του κ. Χολέβα: [... Η φρίκη του Χιτλερισμού  προκλήθηκε από ανθρώπους οι οποίοι δίδασκαν την επιστροφή στην ειδωλολατρία και στους αρχαίους γερμανικούς "θεούς"...]

Εντάξει λοιπόν, παρά την πρόδηλη απλοϊκότητα, να το δεχτώ. Αλλά αν το κάνω, θα πρέπει να προσθέσω, ότι η φρίκη του Χιτλερισμού προκλήθηκε από ανθρώπους, αυτούς τους ίδιους ανθρώπους, που γεννήθηκαν από χριστιανούς γονείς, βαπτίστηκαν και μεγάλωσαν με χριστιανική ανατροφή και παιδεία.

Αντιλαμβάνεται δηλαδή κανείς ότι το επιχείρημα μπορεί με μεγάλη ευκολία να αντιστραφεί. Κι αν δεν το κάνω, είναι ακριβώς επειδή σ’ αυτό ακριβώς αντιδρώ: στην ισοπεδωτική συσχέτιση Χριστιανισμού και βαρβαρότητας είτε με θετικό είτε με αρνητικό τρόπο.

Ισχυρίζομαι ότι μιά συστηματική εξέταση της σχέσης αυτής θα κατέληγε σε ποικίλα συμπεράσματα - όχι κοινά σε όλες τις ιστορικές περιόδους, όχι ανεπηρέαστα από τις κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές κλπ συνθήκες εκάστης (περιόδου). Αρα πρόκειται για μιά σχέση κάθε άλλο παρά σταθερή και κάθε άλλο παρά οπωσδήποτε θετική (όπως την θέτει ο κ. Χολέβας).

Μερικές ακόμα παρατηρήσεις: Μιλά ο κ. Χολέβας για την διάσωση των εβραίων κατά την περίοδο της κατοχής. Είναι αλήθεια και πρόκειται για μιά ιστορία τιμής. Την αποδίδει στην Εκκλησία, την χριστιστιανική μας παράδοση. Και συνυπογράφω.

Παραλείπει όμως να μιλήσει για τις σκοτεινές ιστορίες συνεργασίας και ντροπής, που είναι μισοθαμένες μισοαποκαλυφθείσες και που αφορούν όλη την χριστιανική Ευρώπη κατά την περίοδο εκείνη: από την Ολλανδία μέχρι την Πολωνία και από το Βισύ και την Γαλλία μέχρι το Βατικανό.

Επιφυλάσσει λοιπόν ο κ. Χολέβας μία προνομιακή θέση για το ελληνορθόδοξο δόγμα; Ναί, μάλλον το κάνει, αν λάβουμε υπ΄όψιν πως ερμηνεύει (πιθανότητα σωστά, ούτε επ’ αυτού φέρω αντίρρηση) τόν τρόπο με τον οποίο ο ορθόδοξος Ρήγας εξέλιξε τις διακυρήξεις του «Διαφωτισμού».

Και πιθανολογώ ότι κάνοντάς το ο κ. Χολέβας προβαίνει απλώς σε μιά επικουρική τιμητική αναφορά στο ορθόδοξο δόγμα – μιά αναφορά όμως που καθιστά προβληματική όλη του την επιχειρηματολογία περί του Χριστιανισμού γενικώς.

Γιατί; Ιδού γιατί, διότι εάν επιμείνεις να παρακολουθήσεις τον συλλογισμό θα οδηγηθείς σε αδιέξοδο: Εμείς οι ορθόδοξοι σώσαμε τους Εβραίους λόγω του δόγματός μας και μπράβο μας και απαιτούμε να μείνει ο Εσταυρωμένος στις αίθουσές μας. Αλλά οι καθολικοί που δεν έκαναν δεν το δικαιούνται; Η το δικαιούνται; Οι Γερμανοί; Δεν ήταν αρκετά χριστιανοί;

Προφανώς το ερώτημα είναι ρητορικό, αλλά αναδεικνύει το πρόβλημα της επιχειρηματολογίας του κ. Χολέβα το οποίο αφορά τόσο στις ιστορικές αναφορές όσο και στην υπονούμενη άποψη ότι το δικαίωμα μας να αναρτούμε τον Εσταυρωμένο βασίζεται στο ότι ο Χριστιανισμός «είναι καλή θρησκεία». Δεν περιορίζεται στην (ορθή) θέση του για τα δικαιώματα ενός λαού στην εθνική και θρησκευτική του ταυτότητα.

Αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος του άρθρου του στην «καλωσύνη» της Χριστιανικής θρησκείας (και όχι πολύ καθαρά, καθώς μέρος της καλωσύνης αφορά κυρίως στο ορθόδοξο δόγμα - αλλά εν πάσει περιπτώσει). Και μας αφήνει με την απορία για το εάν όντως αναγνωρίζει ως καθολικό το δικαίωμα των κρατών να αναρτούν θρησκευτικά σύμβολα της (κρατούσας) θρησκείας τους ή εάν το περιορίζει μόνο υπό την προϋπόθεση της ποιοτικής αξιολόγησης της (της θρησκείας αυτής).

Κλείνω συνοψίζοντας τις ενστάσεις μου:

Ναί το δικαστήριο δεν μελέτησε, δεν στάθμισε, δεν ερμήνευσε, δεν ξέρω τι έκανε αλλά έσφαλε. Κι οι Ευρωπαίοι και οι Ελληνες θα αντιδράσουν και καλά θα κάνουν.

Αλλά αν η αντίδραση είναι να μετατρέψουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα σε «στοιχειώδη», αν η αντίδραση είναι να απαιτούμε από τα δικαστήρια να διεξάγουν δημοσκοπήσεις, αν νομίζουμε ότι «ο μεμονωμένος πολίτης» πρέπει να πάψει να προσφεύγει στα δικαστήρια αν δεν έχει «πλειοψηφικό ρεύμα» να υποστηρίζει αυτό που (καλώς ή κακώς) θεωρεί δίκιο του, τότε κύριοι η ταυτότητά μας θα απειληθεί πολύ χειρότερα από μιά ανόητη δικαστική απόφαση.

Εχουμε το δικαίωμα να αναρτούμε τον Εσταυρωμένο διότι ο συμβολισμός είναι ισχυρός και αφορά στην εθνική και θρησκευτική μας συνείδηση. Αρκεί αυτό. Οχι γιατί η Χριστιανική θρησκεία είναι «καλή».

Κι αυτό σημαίνει ότι και η Αιτή έχει δικαίωμα να αναρτά ματωμένες κότες στις αίθουσές της αν θέλει.

No comments: